1. Cilat ushqime e luftojnë lodhjen?
Reduktimi i alkoolit dhe kafeinës, si dhe mbajtja e një dietë të shëndetshme është e këshillueshme per te luftuar lodhjen. Nese nuk konsumoni sasi të mjaftueshme aminoacidesh esenciale (kryesisht tek produktet me origjinê shtazore) të cilat na ndihmojne për qarkullimin e sheqerit në gjak, për krijimin e hemoglobinës, sintezën e proteinave në muskuj dhe ndërtimin e masës muskulore ne do të ndihemi të lodhur. Kripa është nje tjetêr element që nëse konsumohet në sasi të mëdha do të çrregullojë ekuilibrin bazik acidik me konsumimin më të madh të natriumit (që përmban kripa e kuzhinës), ndërsa nga mungesa e kaliumit qelizat tona do tê fillojnë të vuajnë duke shfaqur shenja të lodhjes. Natriumi zë vendin e kaliumit në organizëm dhe lidh sasitë e mëdha të ujit në qeliza dhe pamundëson kalimin e energjisë . Per rrjedhoje do te ndihemi të rëndë, të fryrë dhe të përgjumur. Po keshtu konsumimi i pijeve të gazuara dhe atyre alkolike, bêjne qe pêr tretjen e tyre organizmi të harxhoje sasi me të mëdha të energjisë dhe pēr rrjedhoje tē punojë me një sforco më tē madhe.
– Nëse nē mëngjes do të keni konsumuar ushqime te perbera nga karbohidrate të thjeshta (si bukë e bardhë dhe reçel) – gjatë orëve të pasdites do të ndiheni tē lodhur si pasojë e hipoglicemisë (përqëndrimit të zvogëluar të sheqerit në gjak). Po kēshtu kur dieta juaj bazohet nē ushqime të varfëra me lēndē ushqyese pra kur bazohet në ushqime të përpunuara industrialisht – oriz i zbardhur, prodhime të konservuara , mielli i bardhë dhe nënproduktet e tij edhe kjo shoqërohet me lodhje. Nje tjeter kategori ushqimore qe krijon lidhje eshte kur konsumoni ushqime të pasura yndyrore. Sasia e ekzagjeruar e yndyrës ngadalëson dukshëm tretjen . Keshtu tretja e ushqimit në keto raste zgjat jo me pak se 4-5 orë dhe shkakton ndjenjën e rëndesës në stomak, lodhje dhe përgjumësi. Ushqyerja e
varfër me vitaminën B kompleks shfaq dukshēm lodhje dhe kjo shfaqet me shumë tek ato qe kane vendosur te kene nje stil ushqimi si vegjetarianë. Gjithashtu kapērcimi I vakte duke anashkaluar mengjesin eshte nje tjeter faktor kontribues në shfaqjen e lodhjes. Mungesa e vitamines C eshte nje tjeter faktor dominant në lodhjen tonë.
Gjumi, aktiviteti fizik dhe ushqyerja korrekte na ndihmojne me sē miri tē mposhtim lodhjen.
Per kete: Flini më shumë – nuk është mëkat nëse flini më herët apo nëse qëndroni pak më gjatë në krevat.
– Aktiviteti fizik mund të ju ndihmojë shumë në e shenjave të lodhjes. Do te mjaftonin gjithsej 30 minuta ecje e shpejte në park.
– Dhe natyrisht,dieta korrekte ndihmon shumë në luftën kundër lodhjes.
Shmangni: Sasitë e mëdha të kafesë dhe lëngjeve që përmbajnē kafeinë, pijet me gaz dhe ato energjike, shmangni alkolin si dhe ëmbëlsirat dhe ushqimet e yndyrshme, ushqimet qē kanē përmbajtje të larte pesticidesh, herbicidesh, hormonesh dhe lëndë të tjera të dëmshme, si dhe ato me shtesa të ngjyruesve artificialee konservantë pasi shkaktojnë lodhje dhe rrezik të shtuar nga disa sëmundje kronike.
Fillojeni ditēn me një mëngjes, i cili përmban karbohidrate komplekse .
– konsumoni vakte të vogla e të shpeshta . Në kete mënyrë – do t’i siguroni organizmit mjaft energji, dhe do të zvogëloni lodhjen
– Konsumoni sa më shumë perime (të freskëta – konsumoni sa më shumë sasi të frutave të freskëta: molla, kumbulla, mandarina, ananas – burime të vitaminës C;
– I rëndësishëm është edhe peshku: tuna, sardelja, skumbri; mishi; vezët – burim aminoacidesh esenciale;
– Konsumoni drithëra dhe prodhime nga mielli integral – janë burime të mira vitaminash, veçanërisht vitamina B komplekse e domosdoshme për prodhim të energjisë;
– Zgjidhni gjërat ushqimore me acide yndyrore të pangopura: bajame të freskëta, arra, farat e lirit, lulediellit, susami, peshku i kaltër, vaji i peshkut dhe ullirit.
2. Cilat ushqime preferohen të konsumohen në stinën e dimrit dhe cilat ne stinën e pranverës?
Jemi nē muajit shkurt dhe po ju prezantoj shkurtimisht shportën e këtij muaji:
Asparagu rezulton të jetë një burim i mirë vitaminash si vitamina A, C, E , K dhe B6 si dhe përmban folate, hekur, bakër, kalcium, proteina dhe fibra.
Mollët janë jashtëzakonisht të gjithanshme. Përpos niveleve të larta të vitaminës C, mollët gjithashtu sigurojnë vitaminë A si një antioksidant të fuqishëm për të ndihmuar në rezistimin ndaj infeksionit dhe eliminimin e radikalëve të lirë që shkaktojnë inflamacion.
Banania përmban kalium, një elektrolit thelbësor për trupin tonë. Nivele të larta të kaliumit zvogëlojnë rreziqet kardiovaskulare dhe rregullojnë presionin e gjakut. Banania përmban triptofan e cila, në trup, shndërrohet në serotonin, hormoni i lumturisë që përmirëson gjendjen shpirtërore dhe rrit ndjenjën e lumturisë.
Panxhari është një burim i shkëlqyeshëm i fibrave, vitaminës C, magnezit dhe folatit, që ndihmon në krijimin dhe ruajtjen e ARN, qelizave të ADN-së si dhe parandalimin e anemisë.
Brokoli është i pasur edhe me fibër të tretshme që nxjerr kolesterolin e keq jashtë trupit. Kjo perime shërben edhe si antioksidant duke qenë se ka nivele të larta e të përqendruara të vitaminës C dhe flavonoidëve që përmirësojnë funksionet e kësaj vitamine.
Lakra e Brukselit – Përmbajtja e tyre me proteina është me e lartë se 4%, hydrate të karbonit rreth 7,5%, yndyrë 0,5% . Është e pasur me vitamina A, B1, B2, C dhe me materie minerale (potasium, kalium, hekuri, magnez, bakri, sulfur).
Lakra përmban pak kalori por shumë e pasur me vlera ushqyese (24 kcal/100 g), mesatarisht përmban: 92,52 për qind ujë, 1,21 për qind proteina, 0,18 për qind yndyrë dhe 2,3 për qind fibra. Një filxhan lakër përmban 15 kalori.
Karrotat jane te jashtezakonshme per sy dhe kjo duke ju falenderuar prezences te sasise se madhe me beta karotene e cila ne melçi me pas shnderrohet ne Vitamine A.
Lulelakra – një racion i vetëm na siguron 73% të dozës ditore të vitaminës C, përmban thuajse zero gramë yndyra, sodium ose sheqer, dhe vjen me një sërë përfitimesh shëndetësore, nga mbrojtja nga kanceri deri tek përmirësimi i shëndetit mendor.
Selino përmban të gjitha komplekset e vitaminës B, vitamina C, vitamina A, vitamina E, minerale; kalcium, natriumi, alkaloid apiin, asparagin, vajra esenciale.
Agrumet në 100 g portokall kemi 8 g. karbohidrate, fibra 1.6 g dhe 34 kalori. Me këtë sasi përmbushen 50% e kërkesave të përditshme të vitaminës C.
Perimet jeshile kanë nivele shumë të ulëta të yndyrës dhe kalorive, dhe janë të pasura në fibra. Ato gjithashtu përmbajnë acid folik, magnez, kalcium dhe kalium, të cilat janë minerale janë të dobishme për funksionimin e mirë të zemrës.
Kivi është i pasur me vitamina të shumta, në veçanti të vitaminës C, kalium dhe një sasi të mirë të betakarotenit.
Preshi përmban 1/8 e e sasisë ditore të potasit që duhet të marrë një i rritur, inkurajon në funksionimin e mirë të veshkave duke shërbyer si diuretik.
Kërpudhat janë nga ushqimet me më pak kalori dhe kanë vlerat e tyre në organizëm! Zvogëlon nivelin e kolesterolit. Enzimat dhe fibrat që përmban, ndihmon në uljen e kolesterolit. Përmbajtja e lartë e proteinës së varfër në energji kontribuon në “shkatërrimin” e kolesterolit të lartë, pasi bëhet tretja e kërpudhave.
3. Cilat janë ushqimet që përmbajnë më së shumti vitamina?
Të gjitha frutat dhe perimet janë të mbushura plot e përplot me mikronutrientë esencialë pēr qelizat tona.
4. Çfarë preferohet të konsumojmë në mëngjes për të filluar ditën me energji të mjaftueshme?
Te konsumosh mengjes do te thote te ulesh riskun e shfaqjes të sëmundjeve kronike si: diabeti i tipit II dhe semundjet kardiake. Duke pasur nivele me te qendrueshme te sheqerit mbrohet zemra dhe truri nga demtimet e ndryshme, Pra, mund të themi me plot gojë që mengjesi na zgjat jeten. Një menu e thjeshtë mēngjesi do të ishte: 2 feta bukë integrale ose thekre, 1 kokërr vezë, 40 gr gjizë pa yndyrë me pak arra, 1 kupë caj sherebele ose boronice me 1 lugë të vogël mjaltë
5. Edhe nese mundeni me na sqaru se Cka eshte plant based diet?
Një dietë me bazë bimore është një dietë që përfshin konsumimin kryesisht ose vetëm të ushqimeve që vijnë nga bimët. Njerëzit e kuptojnë dhe përdorin termin dietë me bazë bimore në mënyra të ndryshme.
Disa njerëz e interpretojnë atë si një dietë vegane, e cila përfshin shmangien e të gjitha produkteve shtazore.
Për të tjerët, një dietë me bazë bimore do të thotë që ushqimet bimore, të tilla si frutat, perimet, drithërat, arrat dhe bishtajoret, janë fokusi kryesor i dietës së tyre, por ato mund të konsumojnë, herë pas here, mish, peshk ose produkte të qumështit.
Një dietë e bazuar në bimë gjithashtu përqendrohet në ushqime të shëndetshme, në vend të ushqimeve të përpunuara. Kam patur fatin te takoj personalisht legjendat Boterore qe kane kontribuar në themelimin e kesaj diete si: Dean Ornish, Colin T. Campbell. Michael Greger, Dr. Michael Klapper, Caldwell B. Esseltyn, etj.
6. A mundet trupi i njerit t’i marre te gjitha vitaminat vetem me fruta dhe perime?
Me njohuri të mira në fushēn e dietologjise si dhe monitorim te mikronutrientëve në tru patjeter qe mund te perpilohet nje diete qe mos te krijoje defiçenca.
7. Po vitamina b12 qe gjendet tek mishi i kuq, si mund te zevendesohet?
Vitamina B12 gjendet tek mishi, peshku, vezët dhe produkte të qumështit, por jo tek frutat, e perimet – kështu që ata që hanë dietë vegane këshillohen të hanë ushqime të fortifikuara, si drithëra, ose të marrin suplemente.
Mungesa e B12 mund të çojë në dëmtimin e nervave. Trupi i njeriut ka nevojë për vitaminë B12 për të krijuar qelizat e kuqe të gjakut, për të mbështetur mirëfunksionimin e sistemit nervor, ADN-n, ARN-n dhe për të kryer funksione të tjera shumë të rëndësishme në organizëm. RDA për vitaminën B12 është 2.4 mcg në ditë për të rriturit. Aftësia për të absorbuar B12 zvogëlohet ndërsa plakeni RDA mund të jetë e ulët për shumë njerëz.
Merrni parasysh marrjen e një testi të gjakut për nivelet e vitaminës B12 nëse jeni i shqetësuar për marrjen e tij.
Për ata që ndjekin një dietë vegane ose vegjetariane, një shtesë shtesë rekomandohet të sigurohen që nevojat tuaja janë përmbushur. Shtojcat variojnë në doza nga 25-100 mcg në ditë. Ata vijnë në formë sublingu (nën gjuhë) ose në formë kapsule.
Disa njerëz preferojnë të bëjnë një “dozë mega” të B12 nëpërmjet injektimit.