Higjena në shtepi dhe në guzhinë êshte gjithmone e nevojshme sepse nuk janë të rradha infeksionet që ndodhin në përgatitjen w ushqimeve edhe pse shpesh kanë konseguenca jo dramatike.
Burimi më i shpeshtë i infektimit janê manipulimet që ndodhin në të gjithë zinxhirin e furnizimit dhe pas blerjes: në praktikë, bakteret dhe viruset që mund të gjenden në ushqim rrjedhin nga njeriu që bie në kontakt me ushqimin.
Le autorità sanitarie mondiali sostengono che i virus, compreso il nuovo coronavirus (SARS-CoV-2), potrebbero contaminare la cucina e gli alimenti , anche se è sicuramente molto più frequente la contaminazione batterica. È ancora presto per affermare con certezza quanto possa diffondersi il nuovo virus in casa e in cucina, ma certo è che ha dimostrato di avere numerose opportunità di contagio ed essere molto più trasmissibile di un normale virus influenzale. Le mani possono toccare varie superfici infette e con quelle stesse mani possiamo trasportare il virus contaminando anche gli alimenti, le superfici della cucina e viceversa. Gli studi eseguiti fino ad ora sono preliminari e riportano risultati differenti tra loro, ma ci dicono anche che la prudenza non è mai troppa . Per evitare il contagio dobbiamo quindi detergere spesso le mani e sanificare le superfici, ma anche preparare il cibo con la dovuta attenzione.
Autoritetet shëndetësore botërore pretendojnë se viruset, përfshirë koronavirusin e ri (SARS-CoV-2), mund të kontaminojnë kuzhinën dhe ushqimin, megjithëse ndotja bakteriale është sigurisht shumë më e shpeshtë. Është ende herët të thuhet me siguri se sa mund të përhapet virusi i ri në shtëpi dhe në kuzhinë, por është e sigurt që është provuar të ketë mundësi të shumta infektimi dhe të jetë shumë më e transmetueshme se sa një virus normal i gripit. Duart mund të prekin sipërfaqe të ndryshme të infektuara dhe me ato të njëjta duar mund të transportojmë virusin që kontaminon gjithashtu ushqimin, sipërfaqet e kuzhinës dhe anasjelltas. Studimet e kryera deri më tani janë paraprake dhe raportojnë rezultate të ndryshme, por ato gjithashtu na tregojnë se maturia nuk është kurrë shumë. Për të shmangur ngjitjen, për këtë arsye duhet të pastrojmë shpesh duart dhe të pastrojmë sipërfaqet, por gjithashtu të përgatisim ushqim me kujdesin e duhur.
Ku dhe sa ështe rezistent virusi i ri
* Një studim i Institutit Kombëtar të Shëndetit në Montana, Shtetet e Bashkuara thotë se SARS-CoV-2 mund të mbijetojë në sipërfaqe metalike dhe plastike deri në 3 ditë, duke lejuar potencialisht transmetimin me tren, autobus, metro, tramvajet, pajisjet spitalore dhe, natyrisht, në shumë sipërfaqe të shtëpisë.
* Studimet paraprake epidemiologjike të kryera në Wuhan (Kinë) tregojnë se qëndrueshmëria e virusit të ri në sipërfaqe është subjekt i faktorëve të ndryshueshëm, siç është lloji i sipërfaqes dhe temperatura: në 37 ° C, virusi mund të rezistojë nga 2 orë në 3 ditë në sipërfaqet prej qelqi, metali, plastike, letre dhe pëlhure.
* Sipas CDC (Qendra për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve) distanca e sigurisë midis njerëzve duhet të jetë rreth 2 metra (181 cm), edhe nëse jeni në natyrë.
Një studim i botuar në Gazetën Spitalore të Shoqatës së Infeksionit të Kujdesit Shëndetësor tregon se koronaviruset (një familje e madhe ARN) mund t’i rezistojnë sipërfaqeve edhe deri në 9 ditë, por ata nuk dinë saktësisht në cilat kushte të temperaturës dhe lagështisë mund të vazhdojnë dhe nëse këto kushte mund t’i atribuohen SARS-CoV-2.
* Një studim i OBSH-së (Organizata Botërore e Shëndetit) nënvizon këmbënguljen e virusit SARS (një ARN koronavirus) në muret e plastifikuara dhe sipërfaqet e petëzuar plastike për 36 orë, në plastike dhe çelik inox për 72 orë, ndërsa në xham edhe për 96 orë. Nëse konsiderojmë se të gjithë ekranet e përditshëm (p.sh. smartphone) janë prej qelqi, është e qartë se telefoni mund të jetë një burim i frikshëm i ngjitjes dhe duhet të dezinfektohet me të njëjtën frekuencë me të cilën lani duart. Sipërfaqet e orëve, shisheve dhe shumë objekteve të tjera që përdoren zakonisht janë gjithashtu qelqi.
* Studimet kineze dhe amerikane kanë treguar se, në disa raste, koronavirusi mund të gjendet edhe në jashtëqitjet e pacientëve të infektuar, pra, ekziston hipoteza që, në raste të rralla, transmetimi i virusit mund të ndodhë edhe përmes rrugës fekale.
Si të pastroni dhe të dizinfektoni objektet dhe sipërfaqet
Për enët, gotat dhe enët e ndryshme, metoda më e mirë e pastrimit është përdorimi i lavastoviljes prej 60 °. Nëse nuk keni një makinë larëse enësh, mund t’i lani në ujë shumë të nxehtë dhe të përdorni sapun.
* Sipërfaqet mund të lahen me një zgjidhje të thjeshtë bazuar në sapun dhe ujë, por për tu siguruar që të eleminoni çdo virus dhe baktere është mirë të përdorni pastrues të bazuar në alkool, hipoklorit të natriumit (p.sh. Amuchina, Bleach) ose klorur benzalkonium (psh. Lysoform).
Pastrimi dhe gatimi i ushqimeve
Edhe pse evidencat shkencore nuk pajtohen gjithmonë me njëra-tjetrën dhe konfirmohen nga studime më të thelluara, vëmendja që normalisht duhet t’i kushtohet higjenës në kuzhinë dhe sigurisë ushqimore në mënyrë që të shmanget ndotja nga bakteret. Kjo është mënyra më e sigurtë për të shmangur infeksionet e mëtejshme dhe të mundshme.
Ushqimet mund të kontaminohen me baktere të tilla si Salmonella, Escherichia coli, Staphylococcus aureus ose Campylobacter dhe viruset e grupit Calicivirus ose madje, siç nuk është përjashtuar, nga SARS-CoV-2. Prandaj është e nevojshme ta trajtojmë ushqimin me shumë kujdes, për më tepër ne duhet ta bëjmë gjithmonë atë për të shmangur helmimin nga ushqimi.
Këtu janë 3 rregullat themelore që duhet të ndiqni në kuzhinë:
1. Mbani rregulla të sakta të higjienës.
2. Përgatitni ushqim të sigurtë.
3. Gatuaj çdo ushqim mirë.
RUAJTJA E USHQIMIT
* Mbajeni frigoriferin e pastër dhe ushqimin në temperatura të përshtatshme për të shmangur rritjen e baktereve.
PERGATITJA
* Çdo lloj ushqimi kërkon vëmendje të veçantë, siç është larja e plotë.
GATIMI
* Gatimi, si me avull ashtu edhe në tigan ose pjatë, duhet të jetë i plotë. Kjo do të thotë që ushqimi gjithashtu duhet të gatuhet brenda: shmangni gatimin gjysëm dhe krudot (psh. mishi , peshku dhe vezet duhet tê gatuhen shumë mirë).
14 rregulla të thjeshta për ushqim të sigurtë
1. Duart dhe sipërfaqet
Para së gjithash, gjithmonë lani duart tuaja me ujë të ngrohtë me sapun. Lani tërësisht lavamanin dhe çdo sipërfaqe që bien në kontakt me ushqimin. Me duar të lara hiqni pjatat, gota, thika, etj. direkt nga pjatalarëse. Çdo mbrëmje, kaloni pak alkol ose higjenizues të pastruesve në sipërfaqet e kuzhinës.
2. Mishi i kuq
Larja e mishit nuk shërben për të hequr të gjitha bakteret që gjenden në fibrat e brendshme: gjatë larjes, ata mund të shpëtonin pjesërisht nga ushqimi dhe të kontaminonin lavamanin dhe enët e tjera. Për tu siguruar që keni eleminuar bakteret nga mishi, duhet ta gatuani plotësisht në temperatura të larta, duke kontrolluar që ajo të gatuhet gjithashtu brenda (të arrini 60 ° -70 ° brenda dhe 140 ° jashtë).
3. Pula
Pulë e papjekur shpesh është e pakta dhe mund t’ju bëjë që të dëshironi ta lani, por nuk është një ide e mirë. Nëse ka baktere në mish, duke e larë atë, ato mund të grumbullohen në lavaman ose të kontaminojnë objekte të tjera në kuzhinë, siç janë peshqirët e çajit dhe enët. Mund të kontaminojë pa dashje ushqime të tjera. Është më e sigurtë për të nxjerrë pulën nga letra ose paketat dhe për ta vendosur atë direkt në tigan ose për të gatuar: gatimi do të eliminojë çdo baktere dhe virus.
4. Peshku
Peshku ka të njëjtat karakteristika bakteriale si shpendët dhe mishi i kuq: duke e larë atë, bakteret mund të përhapen në kuzhinë. Në vend të kësaj, duhet të gatuhet të paktën 70 °. Mos harroni se nëse e hani të papjekur pra krudo , nuk thuhet se ndonjë virus i pranishëm është eleminuar nga ftohja. Në fakt, nëse ftohësi i shpërthimit nuk ka rënë nën 20 °, viruset mund të mbijetojnë për 2 vjet. Sigurohuni që ftohësi i shpërthimit të jetë ndër ata të shpejtë me një temperaturë prej – 40 °.
5. Molusqet , midhjet
Midhjet, molusqet, gocat e detit dhe molusqet e ndryshme duhet të lahen plotësisht, duke eleminuar ato që janë thyer ose jo të gjalla. Për t’i pastruar ato nga rëra dhe algat, duhet t’i vendosni në një kullesë dhe t’i lini në një enë të thellë me ujë dhe kripë për rreth 2 orë. Gjëja e rëndësishme është që ata të mos prekin pjesën e poshtme sepse rëra mund të bjerë. Mund të jetë e nevojshme shpëlarja.
6. Vezët
Pak përpara se të krijojë pula vezën, një shtresë e hollë dhe e padukshme formohet rreth guackës. Kjo shtresë nuk lejon që bakteret që mund të jenë të pranishme jashtë dhe nga jashtë të hyjnë në poret e vogla të guaskës. Larja e vezëve eliminon shtresën mbrojtëse dhe çdo baktere mund të hyjë në vezë. Mos i lani vezët që prodhuesit tashmë i kanë pastruar plotësisht, përkundrazi mund të fshini mbetjet e dukshme. Mbajini gjithmonë vezët në frigorifer dhe gatuajini mirë.
7. Perimet
Perimet kanë sipërfaqe (strukturë ose lëvozhgë) që e bëjnë më të vështirë praninë e mikroorganizmave patogjenë. Sidoqoftë, viruset dhe bakteret mund të jenë të pranishëm në tokë. Pasi të keni pastruar të gjitha pjesët e nxitura, zhytni të gjitha perimet në ujë të ftohtë për të paktën 2 minuta: lulelakër, brokoli, articoka, kopër dhe sallata jeshile, radhiqet etj. Nëse nuk jeni të sigurt që uji është i pastër, shtoni një lugë sode buke, pastaj shpelajini nën ujë të rrjedhshëm.
8. Sallatat e paketuara
Shpesh besohet se sallata e paketuar në një qese është më e sigurtë. Sigurohuni që ka të shkruar “e larë dhe e gatshme për t’u konsumuar” në paketë. Në këtë rast, sallata është larë me një sistem të trefishtë që largon mbeturinat natyrore dhe nuk ka nevojë t’a rilani atë. Duke e larë atë, ne mund ta kontaminojmë vetë. Duhet të vihet menjëherë në tryezë dhe të konsumohet. Nëse nuk ka asnjë shkrim në paketë, trajtojeni sallatën sikur të mos ishte e paketuar.
9. Buka
Priteni bukën me mjete ose duar absolutisht të pastra, mos e prekni bukën me duar për t’ua dhënë të tjerëve. Shmangni marrjen e bukës apo biskotave etj. direkt nga paketa: vendosni bukën në një pjatë dhe merrni vetëm atë që keni ndërmend të konsumoni, pa prekur pjesën tjetër.
10. Kikirikët, ullinjtë, patatet e skuqura, kokoshkat
Në bare pijet shërbehen gjithmonë dhe zakonisht merren me duar, duke prekur në mënyrë të pashmangshme ato që mbeten në enë. Tërhiqeni sasinë që keni ndërmend të hani vetëm me një lugë ose pirun. Është mirë të mbani mend se këto enë dhe ushqime janë një burim i tmerrshëm i ngjitjes të viruseve.
11. Kërpudhat
Kërpudhat janë “sfungjerë të vegjël” që thithin ujin dhe, bashkë me të, me siguri edhe disa baktere. Kërpudhat e kultivuara duhet të jenë të sigurta nëse prodhuesi ka respektuar rregullat e Ministrisë së Shëndetësisë, i cili akoma rekomandon larjen e të gjitha produkteve që nuk kanë fjalën “të larë para” në paketë. Në vend të kësaj, pastroni kërpudhat e blera në supermarket me ujë te bollshëm dhe hiqni të gjitha gjurmët e tokës, pastaj gatuajini shpejt. Nuk këshillohet të hani kërpudha të papërpunuara pasi ato nuk janë të sigurta, dhe as tē kontrolluara. Nëse zgjidhni kërpudha, hidhni në ujë të ngrohtë të kripur për 30 minuta. Pastaj lajini me ujë të pastër derisa të eliminohen të gjitha mbetjet.
12- Avokado, pjepër, patate, perime dhe fruta që duhen qëruar
Lëvorja e këtyre ushqimeve nuk konsumohet, prandaj shpesh mendohet se nuk është e nevojshme t’i lani ato. Ky operacion është në vend thelbësor pasi, kur qërohet ushqimi ose prihet në feta, disa baktere të pranishme në lëvozhgë mund të transferohen në pulpë. Në veçanti, pjeprat rriten në tokë dhe kanë në lëkurë rrjetë që bllokon bakteret, dëmtuesit, mikroorganizmat dhe plehrat, prandaj duhet të lahen me kujdes para se t’i prisni.
13. Pijet e konservuara
Zakonisht kanaçet kur hapen, përmbajtja pihet direkt pa marrë parasysh se kush mund ta ketë trajtuar ose ku është ruajtur. Është më mirë ta pini pijen në një gotë, por nëse preferoni të pini direkt nga kanaçe (ose shishja), këshillohet që së pari ta lani me sapun dhe ujë.
14. Mbulesat e tavolines dhe pecetat
Në kohën e rrezikut të lartë të infektimit është mirë të përdorni vetëm mbulesa tavoline, peceta një pêrdorimshme. Nëse përdoren elementë pëlhure, këshillohet që ato shpesh të laheni në lavatriçe në një temperaturë mbi 60 ° dhe të përdorni një produkt sanitarizues.
© PHD ANILA KALLESHI – DIETOLOGE KLINIKE